آنالیز ترکیبات فرار و ارزیابی اثرات ضد اکسیدانی، ضد میکروبی و سمیت سلولی گیاه (.mindium laevigatum (vent از منطقه کاشان

چکیده سابقه استفاده از گیاهان به قدمت تاریخ زندگی بشر بر روی کره زمین است و این تاریخچه انسان را به بررسی و کنکاش بیشتر در مورد ذخیره های غنی گیاهی در جهان ترغیب می کند. این پژوهش به شناسایی کمی و کیفی ترکیبات فرار و ارزیابی فعالیت ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، سمیت سلولی و محتوای تام فنلی عصاره متانولی گیاه گل شکافته از منطقه کاشان می پردازد. ترکیبات فرار این گیاه از خانواده گل استکانی با روش تقطیر همزمان با استخراج حلال آلی استخراج و با gc-ms شناسایی شد. در سنجش خواص ضد اکسیدانی از روش های مهار رادیکال آزاد پایدار 2،2- دی فنیل-1-پیکریل هیدازیل (dpph) و بی رنگ شدن بتاکاروتن-لینولئیک اسید استفاده شد. محتوای تام فنلی عصاره ها نیز با واکنشگر فولین- سیوکالتو اندازه گیری شد. سمیت سلولی گیاه با روش کشندگی میگوی آب شور و فعالیت ضدمیکروبی آن با روش های تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی شامل دیسک دیفیوژن و حداقل غلظت ممانعت کننده رشد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پالمیتیک اسید، لینولئیک اسید، هنی کوزان و میریستیک اسید از عمده ترین ترکیبات فرار گیاه هستند. در روش dpph، مقایسه ic50 عصاره های ساقه و میوه از رویشگاه های دره شهسواران و رهق (به ترتیب 0.07±1.36، 0.02±0.34، 0.06±1.05 و 0.04±0.56 میلی گرم بر میلی لیتر) باbht (ic50=0.02±0.001 mg/ml) نشانگر خاصیت ضد اکسیدانی ضعیف آن است که محتوای فنلی اندک عصاره ها ( به ترتیب 1.72±15.67، 3.65±79.67، 3.19±27.19، 2.95±44.66 میکرو گرم بر میلی گرم) نیز آن را تأیید می کند. در روش بتا کاروتن-لینولئیک اسید، درصدهای مهار اکسایش ساقه و میوه از دره شهسواران و رهق (به ترتیب 0.3±20.2%، 0.6±39.2%، 0.3±16.3% و 1.1±37.4%) در مقایسه باbht (91.3±5.0=i%) قابل توجه نبود. سمیت سلولی گیاه در روش کشندگی میگوی آب شور با lc50 بالاتر از1000 میکروگرم بر میلی لیتر ضعیف ارزیابی شد و نیز عصاره های متانولی با قطر هاله در محدوده 24-8 میلی متر و mic بالاتر از 500 میکروگرم بر میلی لیتر نسبت به میکروارگانیسم های مورد آزمایش در مقایسه با آنتی بیوتیک های سنتزی، فعالیت ضدمیکروبی چشمگیری را نشان نداد. کلمات کلیدی: تقطیر همزمان با استخراج حلال آلی، ضد اکسیدان، ضدمیکروبی، سمیت سلولی، گل شکافته